Kiedy w naszym małżeństwie się nie układa nie zawsze musimy decydować się na ten ostateczny krok jakim jest rozwód. W takim wypadku ustawodawca daje nam możliwość wniesienia pozwu o separacje.
Kiedy separacja ?
Zgodnie z kodeksem rodzinnym i opiekuńczym, aby separacja była możliwa musi dojść do spełniania jednej przesłanki pozytywnej i dwóch przesłanek negatywnych. Każdy z małżonków może żądać, aby sąd orzekł separację jeżeli pomiędzy małżonkami nastąpił zupełny rozkład pożycia. Jednakże mimo zupełnego rozkładu pożycia orzeczenie separacji nie jest dopuszczalne, jeżeli wskutek niej miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków albo jeżeli z innych względów orzeczenie separacji byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
W uchwale z dnia 28 maja 1955 r., Sąd Najwyższy uznał, iż pożycie małżeńskie kształtują trzy więzi tj. duchowa, fizyczna i gospodarcza. Zasadniczo, ustanie któregokolwiek z elementów tej wspólnoty należy uznać za objaw stopnia rozkładu. W doktrynie wskazuje, iż ustanie więzi fizycznej lub gospodarczej może w danym przypadku nie oznaczać objawu rozkładu, jeżeli wynika to z okoliczności niezależnych od małżonków lub z ich zgodnej woli uzasadnionej okolicznościami życiowymi. W orzecznictwie wskazuje się takie przykłady jak ustanie współżycia fizycznego na skutek choroby małżonka, rozłączenie małżonków spowodowane pobytem w szpitalu, długotrwałym wyjazdem służbowym, pracą zarobkową małżonków w różnych odległych od siebie miejscowościach czy krajach.
Nie budzi najmniejszej wątpliwości jednak fakt, iż brak więzi duchowej będzie zawsze objawem rozkładu pożycia. Z punktu widzenia przepisów o separacji istotne jest określenie cech zupełności rozkładu pożycia. Rozkład jest zupełny, gdy nie istnieje między małżonkami więź duchowa, fizyczna ani gospodarcza. Przyjąć należy, że rozkład pożycia jest zupełny wówczas, gdy małżeństwo faktycznie przestaje funkcjonować, a zatem ustają wszelkie więzy łączące małżonków. Gdy jednak przy zupełnym braku więzi duchowej i fizycznej pozostały pewne elementy więzi gospodarczej, rozkład pożycia może być mimo to uznany za zupełny, jeśli utrzymanie elementów więzi gospodarczej (np. wspólnego mieszkania) wywołane zostało szczególnymi okolicznościami.