Wyrok rozwodowy rozstrzyga wiele kwestii między byłymi małżonkami. W sprawie o rozwód sąd orzeka nie tylko w przedmiocie rozwiązania małżeństwa, ale również o tym, który z małżonków ponosi winę za rozkład pożycia małżeńskiego (chyba, że oboje małżonkowie zgodnie wnoszą, aby sąd o tej winie nie orzekał) i szeregu kwestii, które dotyczą małoletnich dzieci, wspólnego mieszkania i rodzących się wraz z orzeczeniem rozwodu zobowiązań, chociażby alimentacyjnych. Orzekając o winie sąd umożliwia „niewinnemu” małżonkowi staranie się o alimenty od byłego małżonka w kilku sytuacjach: gdy popadnie w niedostatek, gdy będzie to uzasadnione jego potrzebami (przez okres lat pięciu od chwili uprawomocnienia się wyroku rozwodowego lub do dnia ponownego zawarcia małżeństwa, chyba, że wystąpią wyjątkowe okoliczności uzasadniające zasadność świadczenia alimentacyjnego dla strony „niewinnej” rozkładu pożycia). W wyroku rozwodowym sąd może np. powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę drugiego do określonych obowiązków i uprawnień wobec dziecka. Na tę okoliczność ustala sposób i częstotliwość kontaktu z małoletnim dzieckiem rodzicowi, którego władza rodzicielska została ograniczona. Tą kwestię mogą ustalić (i przedstawić do wiadomości sądu) w porozumieniu byli małżonkowie, a jego treść będzie włączona do wyroku zapisem: kontakt z małoletnim dzieckiem został ustalony w porozumieniu (z dnia xxx) między stronami. Ponadto jeśli chodzi o małoletnie dzieci stron, sąd w wyroku rozwodowym orzeka w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka (ustala wysokość alimentów na dziecko). Zdarza się też tak, iż pomimo rozwodu małżonkowie zmuszeni są w dalszym ciągu mieszkać we wspólnym domu czy mieszkaniu (najczęściej z powodów ekonomicznych). W takich sytuacjach sąd w wyroku rozwodowym orzeka o sposobie korzystania z tego mieszkania przez czas wspólnego zamieszkiwania w nim rozwiedzionych małżonków. W wyjątkowych wypadkach, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, sąd może nakazać jego eksmisję – na żądanie drugiego małżonka. Na zgodny wniosek stron sąd może w wyroku orzekającym rozwód orzec również o podziale wspólnego mieszkania albo o przyznaniu mieszkania jednemu z małżonków, jeżeli drugi małżonek wyraża zgodę na jego opuszczenie bez dostarczenia lokalu zamiennego i pomieszczenia zastępczego, o ile podział, bądź jego przyznanie jednemu z małżonków są możliwe. Co do zasady w sprawie o rozwód sąd nie zajmuje się podziałem majątku wspólnego, jednak od tej zasady jest pewien wyjątek. Na wniosek jednego z małżonków sąd może w wyroku orzekającym rozwód dokonać podziału majątku wspólnego, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu. W praktyce sąd w sprawie o rozwód orzeka o podziale wspólnego majątku wtedy, gdy nie budzi wątpliwości co wchodzi w skład wspólnego majątku i jak rozwodzący się małżonkowie chcą się tym majątkiem podzielić.
Rozwodzę się – jakie elementy będzie zawierał wyrok rozwodowy?
