Problem zaciągania zobowiązań przez drugiego małżonka bez naszej wiedzy często spędza nam sen z powiek. Każdy z nas poza wyjątkami ściśle określonymi przez ustawę z chwilą uzyskania pełnoletności nabywa pełną zdolność do czynności prawnych. W skutek czego możemy skutecznie dokonywać czynności prawnych i tym samym zaciągać zobowiązania.
Kiedy odpowiadamy majątkiem wspólnym za zobowiązania zaciągnięte przez jednego małżonka?
Zgodnie z art 41 par. 1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ” Jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie za zgodą drugiego małżonka, wierzyciel może żądać zaspokojenia także z majątku wspólnego małżonków”.
Jaka forma wyrażenia zgody?
W tym zakresie należy na wstępie odróżnić takie czynności prawne, do dokonania których zgoda współmałżonka jest konieczna oraz takie, co do których nie jest konieczna. Jeśli do dokonania czynności prawnej wymagana jest zgoda małżonka, a do ważności czynności prawnej wymagana jest forma szczególna, oświadczenie obejmujące zgodę osoby trzeciej również powinno być złożone w tej samej formie. W sytuacji natomiast gdy do dokonania czynności prawnej zgoda współmałżonka nie jest wymagana, jego zgoda może być wyrażona w dowolnej formie.
Jednak zgodnie z art. 787 k.p.c. tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim sąd nada klauzulę wykonalności także przeciwko jej małżonkowi z ograniczeniem jego odpowiedzialności do majątku objętego wspólnością majątkową, jeżeli wierzyciel wykaże dokumentem urzędowym lub prywatnym, że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała z czynności prawnej dokonanej za zgodą małżonka dłużnika. Może więc zdarzyć się taka sytuacja, że w świetle art. 41 § 1 k.r.o. wierzyciel będzie uprawniony do żądania zaspokojenia z całego majątku wspólnego małżonków, jednak ze względu na treść art. 787 k.p.c. nie będzie mógł tego uprawnienia zrealizować, ponieważ zgody współmałżonka dłużnika nie wykaże dokumentem urzędowym ani prywatnym.
Należy przy tym podkreślić, iż mogą mieć miejsce sytuacje, kiedy zgoda małżonka jest wyrażona w sposób dorozumiany, np. w sytuacji gdy obje małżonkowie zaciągają zobowiązanie lub w sytuacji zabezpieczającej zobowiązanie drugiego małżonka.