Zgodnie z polskim kodeksem rodzinnym i opiekuńczym jeżeli nie zachodzi domniemanie, że ojcem dziecka jest mąż jego matki, albo gdy domniemanie takie zostało obalone, ustalenie ojcostwa może nastąpić albo przez uznanie ojcostwa albo na mocy orzeczenia sądu. Uznanie ojcostwa nie może nastąpić, jeżeli toczy się sprawa o ustalenie ojcostwa.
Z pozwem o ustalenie ojcostwa można wystąpić w przypadku, gdy biologiczny ojciec dziecka pozamałżeńskiego nie wyraża zgody na uznanie swojego ojcostwa przed kierownikiem stanu cywilnego. Taka postawa wynika zazwyczaj z niechęci ponoszenia jakichkolwiek konsekwencji związanych z faktu bycia ojcem np. utrzymanie dziecka, opieka nad nim lub z rzeczywistego braku pewności co do ojcostwa. Korzystniejsza jest natomiast sytuacja prawna dzieci urodzonych w małżeństwie. Domniemywa się wówczas, że ojcem dziecka jest mąż matki. Z takiego domniemania może korzystać dziecko, które „urodziło się w czasie trwania małżeństwa albo przed upływem trzystu dni od jego ustania lub unieważnienia” Jeżeli istnieje wątpliwość co do ojcostwa męża matki, a nawet pewne jest, że mimo trwania małżeństwa ojcem dziecka jest inny mężczyzna, wówczas najpierw trzeba wystąpić z pozwem o zaprzeczenie ojcostwa, dopiero potem pojawia się możliwość wystąpienia do sądu o ustalenie ojcostwa.
Z takim pozwem może wystąpić:
- dziecko;
- matka dziecka;
- domniemany ojciec dziecka;
Przy postępowaniu o ustalenie ojcostwa można domagać się również innych żądań tj.
- nadanie dziecku nazwiska;
- ustalenie zakresu władzy rodzicielskiej;
- zasądzenie alimentów na rzecz dziecka;
- poniesienie kosztów związanych z ciąża i porodem.
Wyroki sądu związane z pochodzeniem dziecka mają moc wsteczną tzn. mężczyzna ustalony jako ojciec dziecka, jest nim od chwili urodzenia dziecka, nie zaś od chwili wyroku ustalającego wspomniane ojcostwo.
